Ciekawostki

Męskie Towarzystwo Gimnastyczne (MTV)

Męskie Towarzystwo Gimnastyczne w Lwówku Śląskim

W dzisiejszych czasach sport i rekreacja  rozwinęły się do ogromnych rozmiarów i nie sposób błyskawicznie zliczyć dyscyplin i ich odmian. A jak to było kiedyś w naszym regionie? W XIX wieku rekreacja i aktywny wypoczynek miał na tyle wielu zwolenników aby zacząć tworzyć grupy gimnastyczne. Takim pionierem był Friedrih Ludwig Jahn, za sprawą tego człowieka utworzono w Lwówku Śląskim organizację gimnastyczną MTV.

MTV (Männer –Turn-Verein –„ ruch turnerski”/ ruch gimnastyczny- tak najczęściej tłumaczony na j. polski),
Męskie Towarzystwo Gimnastyczne zostało założone  w 1862 roku, a patronem tego Towarzystwa Gimnastycznego był Friedrich Ludwig Jahn  (1778-1852) zagorzały zwolennik szeroko rozumianej kultury fizycznej i rekreacji,  gimnastyk i pomysłodawca ruchu turnerskiego.

DSC_0428                             DSC_0425
Johann Friedrich Christoph Ludwig Jahn (1778-1852), wizerunek z pocztówki i klipy okol. 25 lat MTV

Początki  MTV – turnerskiego ruchu  gimnastycznego sięgają prawie 200 lat ,za swoje poglądy i otwartość członków  ruch ten początkowo był zakazany w Królestwie Prus, sam  Jahn  doświadczył  prawa i został skazany na  dwa lata więzienia. W końcu lat 50-tych XIX wieku nastąpił zwrot i MTV zyskuje popularność.  Lwówek Śląski był kolejnym  miastem po Wrocławiu i Świdnicy   , w którym powstało towarzystwo. Kolejne grupy gimnastyczne  zawiazywano
w okręgu, między innymi filia w Sobocie  . Rozwój gimnastyki stał się na tyle popularny aby zainteresować tematem także wojsko.  Nie trzeba było długo czekać i  naczelne dowództwo wojskowe wprowadziło obowiązek gimnastyki w swoich jednostkach. Ćwiczenia w wojsku były codziennością, a wykonywane regularnie  podnosiły sprawność żołnierza. Zaprzestano prześladowań MTV ,przecież takie towarzystwa poza wojskiem  stanowiły dobre rezerwy zasobów ludzkich dla armii. Początkowo ćwiczyli tylko mężczyźni , w późniejszych  latach  zaczęto tworzyć sekcje dla pań . Jak podaje  Eugeniusz Braniewski w Lwóweckim Kalendarium : „1912 rok – z okazji 50-lecia MTV odbyły się tu wspaniałe uroczystości. Przy tej okazji wspomniano udział lwóweckich sportowców w zawodach na szczeblu  powiatu , okręgu , a także w Lipsku , Monachium i Kolonii . Poza gimnastyką i lekką atletyką znany był tu również boks , czy podnoszenie ciężarów . Wśród prezesów klubu  wymieniany był prof. dr Oels , miejski kasjer Wagenknecht , przez dłuższy czas funkcję tą pełnił prof. Reichel , drukarz Dinger . Towarzystwo gimnastyczne rozwijało swą działalność poprzez ciągłe propagowanie różnorodnych dyscyplin sportowych na terenie ówczesnego powiatu oraz w innych okolicznych miastach .”  Dwadzieścia pięć lat wcześniej , w 1887 r. obchodzono również lecie istnienia MTV, gdzie miały miejsce zawody oraz pokazy sportowe . Z okazji tych obchodów wydano wtedy medal okolicznościowy z popiersiem założyciela MTV .
DSC_0427
 1912r Lwówek Śl. 50-lecie MTV

Parada w drodze na stadion, 1912 r. 50 lecie powstania MTV                     Srebrna wpinka wykonana w Bonn

 W 1921 roku w Towarzystwie powstała nowa sekcja sportowa zajmująca się piłką nożną , której to szefem był niejaki Kubik , natomiast w Sobocie k/Lwówka Śl. powstała wiejska filia MTV, gdzie również odbywały się zawody. Sobota posiadała własny  stadion sportowy.

mtv2
W pięćdziesiątą rocznicę Towarzystwa fundacja członkowska MTV wydała pocztówkę okolicznościową przedstawiającą panoramę miasta obejmującą dwa obiekty, w których znajdowały się hale sportowe, oprócz zajęć szkolnych zapewne służyły również na potrzeby towarzystwa .  W lewym dolnym rogu pocztówki okolicznościowej widoczna jest wybudowana szkoła  Hindenburg Schule (obecnie Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych) nazywana także  Ewangl. Stadtschule und Mädchen-Mittelschule,  a w latach 30-tych aby przypodobać się dominującej władzy Narodowego socjalizmu  nazywana była Adolf Hitler Schule.  Posiadała dużą halę sportową, która przetrwała   do czasów obecnych.

z84                                        85

Pocztówka wyd. z okazji 50-lecia powstania stowarzyszenia sportowego w Lwówku Śląskim, sekcja cyklistów MTV.

W prawym górnym rogu pocztówki okol. potężny budynek Lehrerinnenseminar /Seminarium  Nauczycielskie (obecnie nie istnieje), a w miejscu po seminarium wybudowano  Szkołę Podstawową nr 2. Obie szkoły posiadały duże sale gimnastyczne bogato wyposażone.

sala siłowni seminarium                                         siłownia przy Królewskim seminarium

Na kartkach sala gimnastyczna z siłownią przy dawnym Królewskim Seminarium Nauczycielskim.

7 września 1930 roku za sprawą rodziny von Nostitz odbyły się okręgowe zawody sportowe we wsi Sobota koło Lwówka Ślaskiego, przygrywała Lwówecka orkiestra i można było podziwiać przelot potężnego Zeppelina.

MTV!                                       1930r. Sobota

Przelot Zeppelina nad stadionem w  Sobocie w kierunku trybun  oraz  parada gimnastyków filii lwóweckiej.

Od 1933 r. członkowie Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego stanowili kadrę nauczycielską między innymi okręgowej szkoły  Hitler-Jugend w pałacu we wsi Brunów k/Lwówka Śląskiego, która kształciła przyszłych przywódców organizacji młodzieżowych oraz kandydatów do formacji SS. Wybuch II Wojny Światowej przyczynił się do zakończenia działalności Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w naszym regionie.

opracował Robert Zawadzki

Bibliografia :
1.Braniewski Eugeniusz, Leoriana czyli Kalendarium Lwówka Śląskiego i jego okolic, Agatowa Kamieniczka,
Lwówek Śląski,2007
2. Zagała Piotr, Męskie Towarzystwo Gimnastyczne 1860 Świdnica, http://www.mojemiasto.swidnica.pl/?p=801
3.Srebrna wpinka MTV ze zbiorów Roberta Primke, zdjęcia i pozostałe zbiory: Robert Zawadzki